"Bohdan Butenko. Pixit i cała reszta" Dariusz Rekosz

Bohdan Butenko to gwiazda ilustracji dla dzieci. Chyba każdy spotkał się choć raz w swoim życiu z jego charakterystyczną kreską w czasopismach dla dzieci i młodzieży: w "Misiu", "Świerszczyku", "Płomyku" czy w "Świecie Młodych".

Niech podniesie rękę ten, kto nie czytał chociaż jednej książki dla dzieci lub młodzieży przez niego ilustrowanej, kto nie spotkał nigdy obrazków z Gapiszonem, z Kwapiszonem albo z Guciem i Cezarem.

Tak, Butenko to gwiazda ilustracji dla dzieci. Za to mało kto wie, że był artystą zajmującym się także szeregiem innej działalności twórczej jak scenografie (np. do Kabaretu Starszych Panów), plakaty, animacje, projekty lalek, ilustracje do książek (populanonaukowych, poetyckich itd.), karykatury i rysunki satyryczne.

Tworzył nie tylko dla Polaków, ale i dla cudzoziemców. Jego kreska podobała się m. in. Niemcom, Węgrom, Japończykom. Dzięki temu zwiedził wiele krajów.

Był niezwykle aktywnym człowiekiem. Praca twórcza, warsztaty, targi książek, spotkania autorskie.

Doceniano go, nagradzano, jego imieniem nazwano przedszkole w Dąbrowie Górniczej.

Krótko mówiąc, jest to artysta kultowy, chociaż sam za takiego się nie uważał. Był również czarującym, błyskotliwym mężczyzną z poczuciem humoru. Aż dziw, że powstała na jego temat tylko jedna książka. Ale za to jaka. Polecam wszystkim jego fanom i nie tylko.

Dariusz Rekosz, Bohdan Butenko. Pixit i cała reszta, Wydawnictwo Bernardinum, 2023

"Żeńska końcówka języka" Martyna Zachorska

 Fascynuje mnie walka z feminatywami. Że niby to współczesne bzdury, że niby to fanaberie feministek, że niby nigdy ich nie było. A tu ani bzdury, ani wymysły, ani żadna nowość. Feminatywy były, są i będą. No, przynajmniej dopóki będą kobiety i odmiana w języku polskim. I nie ma co się oburzać i opowiadać andronów. Tylko zacząć zauważać kobiecy punkt języka i szanować go. Ciekawa jestem, czy mężczyźni nie poczuliby się dziwnie, gdyby zaczęto ich zawody określać w żeński sposób, uznając go za uniwersalny. I witalibyśmy panów profesorki, panów lekarki, czy panów biolożki. Trochę jednak niefajnie, co? A kobiety tak mają ciągle.

Gdyby jednak ktoś miał jeszcze wątpliwości, odsyłam do książki Żeńska końcówka języka, w której autorka świetnie tłumaczy co i jak. Polecam ją sceptykom i sceptyczkom, dla których feminatywy są wciąż jak ciemna, niewidoczna strona Księżyca.

Martyna Zachorska, Żeńska strona języka, Wydawnictwo Poznańskie, 2023

"Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie" T. Papakostas

 Zdawałoby się, że siedzenie w zepsutej windzie może spowodować jedynie atak paniki. Ale nie u Theodore Papakostasa. Ten człowiek ma nerwy ze stali i zacięcie belferskie objawiające się wbrew wszelakim przeciwnościom.

Jak już wspomniałam, żadna winda mu niestraszna, nawet taka tkwiąca między piętrami. A jeżeli znajduje się w niej jeszcze jakiś potencjalny uczeń, to właściwie przypadek utknięcia, traktuje on jako dar od losu. Dlatego, gdy taka sytuacja zaistniała, nie mógł sobie odmówić przyjemności "nawrócenia grzesznika" z manowców niewiedzy.

Na szczęście do owych "zapędów" nauczycielskich, Theodore dołączył zdolności gawędziarskie, więc przymusowa rozmowa, okazała się całkiem interesująca. Dotyczyła zaś głównie historii Grecji od czasów przedhistorycznych do średniowiecza. Autor opowiada, jednocześnie porządkując informacje o epokach, o kolejnych przemianach cywilizacyjnych i kulturowych, o władcach, o archeologii i terminologii w niej stosowanej.

Historia w pigułce okazuje się zatem niezbyt gorzka i dość łatwa do przełknięcia. Nie wnosi żadnych rewelacji, ale dla laika, który nigdy nie zajmował się starożytnością, okaże się ona na pewno ciekawa.

Lektura dla osób, które szukają krótkiego kompendium ze starożytności, podanego w lekkiej formie.

Papakostas Theodore, Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie, Wydawnictwo HI:STORY, 2023

"Zadziwienie" Richard Powers

 Ojciec i syn. Relacja jak każda inna. A jednak. Syn nie jest przeciętny, relacja z nim również. Trudności wychowawcze sprawia jego nadwrażliwość, problemy społeczne i niekontrolowana wybuchowość. I jak sobie z nimi poradzić? Lekami? Ojciec jest przeciwny, uważa że na to zbyt wcześnie. Konwencjonalną terapią? Nie działa. Zatem, co robić, żeby okiełznać zbyt wybuchowy temperament? Czekać na cud? Czekać. Bo cuda czasami się zdarzają. W tym przypadku cud powiązany jest z eksperymentalną terapią, zwaną neurofeedbackiem. Brzmi naukowo? I owszem, ale nie ma się co zniechęcać, bo metoda ta w powieści nie wygląda ani skomplikowanie, ani strasznie. Wręcz przeciwnie.

W każdym razie warto zapoznać się z perypetiami Theo i Robina Byrne, ojca i syna, niezwykle odbiegającymi od zwyczajnej codzienności wielu ojców i synów. I warto pozwolić sobie na zatrzymanie się i zastanowienie nad stanem naszej planety, bo przecież każdego to dotyczy. Nie tylko nadwrażliwych dzieciaków.

Powers Richard, Zadziwienie, tłum. Dorota Konowrocka-Sawa, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2023

"Tam, gdzie las spotyka się z niebem" Glendy Vanderah

 

Pojawienie się w życiu ornitolożki Joanny tajemniczej dziewczynki o imieniu Ursa , przewraca cały jej świat do góry nogami. Ursa pojawia się u niej niespodziewanie, wygląda na ofiarę przemocy, ale uparcie twierdzi, że jest kosmitką zesłaną na Ziemię, by podjąć badania nad jej mieszkańcami.

Joanna podchodzi sceptycznie do tego tłumaczenia, ale godzi się pomóc dziecku. To pierwszy krok do szeregu cudów, które zaczynają się wydarzać w jej życiu.

Joanna wie, że musi zgłosić przybycie dziewczynki odpowiednim służbom, żeby nie zostać posądzoną o porwanie. Jednak sprawy się komplikują, a kobieta zadaje sobie wciąż pytania: skąd wzięła się Ursa i kim tak naprawdę jest?

W rozwikłaniu zagadki pomaga jej sąsiad, Gabriel. W pewnym momencie nie są już tacy pewni, czy chcą usłyszeć prawdę. Ale jak to w życiu bywa, prawda i tak ich dosięga.

Książka o przyjaźni, skomplikowanych relacjach i miłości. Z kryminalną zagadką w tle. wzruszająca i ciekawa. Polecam.

Vanderah Glendy, Tam, gdzie las spotyka się z niebem, tłum. Dorota Stadnik, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, Warszawa 2022